Edukacja domowa - home schooling - jak wygląda nauka w domu

Każdy rodzic ma prawo do decydowania o formie edukacji swojego dziecka. Coraz więcej z nich decyduje się na edukację domową. Homeschooling staje się coraz bardziej popularny. Jak wygląda nauka w domu w praktyce?

Edukacja domowa - na czym polega

Z roku na rok przybywa rodziców, którzy zamiast posłać dziecko do szkoły, decydują się na rozpoczęcie edukacji domowej. O tego rodzaju edukacji mówimy wówczas, gdy dziecko realizuje obowiązek szkolny w domu, a rolę nauczycieli przejmują rodzice lub inne osoby z otoczenia dziecka. Rodzie stają się odpowiedzialni za całkowity rozwój swoich dzieci. Zdarza się, że w kształceniu biorą udział wynajęci korepetytorzy lub inni członkowie najbliższej rodziny. Powstaje również coraz więcej pracowni, klubów i organizacji, które mimo,że nie spełniają formalnych wymogów bycia placówką szkolną, zajmują się edukacją dzieci i młodzieży. Często realizują idee edukacji demokratycznej, edukacji Montessori

W Polce istnieje obowiązek edukacji, nie ma jednak obowiązku szkolnego. Zgodnie z prawem dziecko od 6 do 18 roku życia zobowiązane jest spełniać obowiązek przedszkolny i szkolny, jednak po wyrażeniu zgody przez dyrektora szkoły do której jest zapisane, może realizować obowiązek szkolny w domu.

Każdy z uczniów zdobywających wiedzę w systemie edukacji domowej zobowiązany jest raz w roku zdać egzamin z przedmiotów wskazanych w ustawie. W przypadku negatywnego wyniku dyrektor może cofnąć zgodę na kształcenie domowe. 

Zalety edukacji domowej

Edukacja domowa to wciąż kontrowersyjny temat, który budzi wiele emocji. Decyzja o zmianie formy edukacji to duża rewolucja niosąca za sobą zarówno wiele zalet jak i wad. Nauczyciel dysponuje jedynie 45 minutami, bo tyle trwa godzina lekcyjna. W tym czasie zmuszony jest jeszcze sprawdzić listę obecności, uzupełnić dziennik, przepytać z poprzednich zajęć. Co więcej uwaga nauczyciela podzielona jest na 20-30 uczniów. W szkołach obowiązuje tradycyjny system stawiania stopni, pozbawiony indywidualnego podejście. Tradycja zadawania dużej ilości prac domowych również jest wciąż żywa, pomimo, że dzieci spędzają w szkole 7-8 godzin dziennie, to w domu muszą jeszcze robić zadania domowe. 

Jakie są dobre strony edukacji domowej?

• Dzieci, które mają specjalne potrzeby mogą pełniej rozwinąć swój potencjał przy indywidualnym podejściu.
• W zaciszu domowym opiekunowie posiadają dostęp do większej ilości ciekawych materiałów, dzięki którym w interesujący sposób mogą dziecku przekazać wiedzę np. prezentacje multimedialne, filmy popularno-naukowe w telewizji. Nauczyciel w większości przypadków prowadzi lekcję w formie standardowego wykładu.
• Dzieci mają więcej czasu na rozwijanie swoich zainteresowań. Mogą poświęcić więcej czasu na to,co ich interesuje.
• Brak rywalizacji i niepotrzebnej konkurencji pomiędzy dziećmi.
• Wrażliwe i delikatne dzieci nie są narażone na trudności związane z funkcjonowaniem w grupie rówieśniczej i presją ze strony nauczycieli.
• Niewątpliwą zaletą edukacji domowej jest przyswajanie wiedzy w przyjaznym otoczeniu w partnerskiej relacji z rodzicem lub inna osobą, którą zna i darzy zaufaniem.
• Rodzic poświęca dziecku całą swoją uwagę, nie traci czasu na sprawdzanie listy obecności, rozwiązywanie konfliktów, dzięki czemu nauka nie musi trwać 7 godzin dziennie
• Dzięki edukacji domowej najzdolniejsze dzieci nie nudzą się na lekcjach, a rozwijają swoje zainteresowania i pogłębiają wiedzę.
• Rodzice sami wybierają temat jaki danego dnia chcą przerobić, posiadają większą kontrolę nad materiałem i treścią.
• Słabsi uczniowie nie są porównywani, nie czują się gorsi, a otrzymują tyle uwagi ile potrzebują.

Edukacja domowa - trudności

Istnieje również wielu przeciwników edukacji domowej, doszukujących się wad i negatywnych stron. Warto pamiętać, że na opiekunach ciąży spora odpowiedzialność, nawet jeśli edukacja odbywa się przy współpracy z klubem czy pracownią, nawet jeśli do domu przychodzą nauczyciele czy korepetytorzy, to za całokształt odpowiadaja opiekunowie. Muszą oni również pilnować formalności związanych z egzaminami.

Wady edukacji domowej:

• Najczęściej wymienianą wadą edukacji domowej jest brak socjalizacji z kolegami ze szkolnej ławki.
• Brak możliwości nawiązywania szkolnych przyjaźni, izolowanie od środowiska rówieśniczego.
• Rodzic nie ma dostępu do pomocy naukowych, którymi dysponuje szkoła.
• Edukacja domowa w większości przypadków wymaga od opiekunów rezygnacji z rozwoju własnej ścieżki zawodowej. To ogromne poświęcenie, które powinno być bardzo dobrze przemyślane.
• Wiedza przekazywana przez rodzica, a także sposób organizacji edukacji uzależniona jest od poziomu jego wykształcenia oraz możliwości finansowych.

Edukacja domowa – formalności

Od 1991 roku edukacja domowa stała się legalną formą spełniania obowiązku szkolnego poza szkołą. Tego rodzaju edukację umożliwiają przepisy prawne, pod warunkiem, że dyrektor szkoły do której dziecko jest zapisane wyrazi zgodę.

• W pierwszej kolejności należy udać się do poradni psychologiczno-pedagogicznej, w której pracownik oceni, czy dziecko może rozpocząć edukację domową.
• Kolejnym krokiem jest wypełnienie dokumentów i złożenie ich u dyrektora przedszkola lub szkoły.
• W przeciągu 30 dni kalendarzowych dyrektor zobowiązany jest wydać opinię.

Jeśli dyrektor nie wyrazi zgody na edukację domową dziecka, w przeciągu miesiąca można złożyć odwołanie do kuratora oświaty.

Autor