Nocne koszmary u dzieci i niemowląt

Sny są naturalnym elementem nocnego życia mózgu. Te miłe powodują, że dzieci budzą się zadowolone i wyspane. Jednak koszmary sprawiają, że maluchy budzą się przerażone, zapłakane i przeżywają dodatkowy stres. Koszmary nocne u dzieci są powodem zmartwień rodziców. Jakie są przyczyny nocnych koszmarów u najmłodszych i jak sobie z nimi radzić?

Czym jest koszmar nocny u dziecka

Koszmar to zły sen, który pojawia się, gdy dziecko jest w głębokim śnie lub w fazie REM (szybki ruch gałek ocznych). Powoduje, że maluchy budzą się przestraszone i nerwowe. Niektóre dzieci niemalże od razu po przebudzeniu zapominają o złym śnie. Niestety zdarza się, że maluchy, które śnią bardzo intensywnie, szczegółowo zapamiętują koszmar i są go w stanie opowiedzieć nawet rano.

To, czy noworodki mają koszmary nie jest do końca wiadome. Nowonarodzone dzieci spędzają we śnie i w fazie REM ponad 10 godzin dziennie, a więc bardzo prawdopodobne jest, że doświadczają nieprzyjemnych snów.

 
Skąd się biorą koszmary senne u dzieci

Koszmary, lęki nocne pojawiają się najczęściej w drugiej połowie nocy. Mogą być silnie powiązane ze zdarzeniami, które miały miejsce niedługo przed snem. Oto niektóre z kluczowych powodów, w wyniku których dzieci doświadczają koszmarów:

• przerażająca sytuacja - dziecko może być zaniepokojone rzeczami, które dorosłym wydają się zupełnie normalne. Maluch może doświadczyć koszmaru, jeśli zobaczył lub obejrzał przerażający obraz, bajkę, spotkał niezbyt sympatyczną osobę.  
• stres i niepokój – nerwowa sytuacja, która wydarzyła się w ciągu dnia może być przyczyną nocnych koszmarów. Kłótnia, a nawet sprzeczka rodziców jest niezwykle stresująca dla dziecka.
• telewizor, komputer – migające przed oczyma dziecka obrazy obciążają jego układ nerwowy, w wyniku czego pojawiają się męczące sny.
• zmęczenie - deprywacja snu powoduje zmęczenie, które zakłóca cykl snu, a tym samym doprowadza do negatywnych snów przybierających postać koszmarów.
• obfity posiłek przed snem - obfity posiłek tuż przed snem jest jedną z przyczyn koszmaru u dzieci.
• refluks żołądkowo-przełykowy – cofanie się treści żołądkowej do przełyku jest niezwykle nieprzyjemne i dyskomfortowe dla dziecka. Jeśli stan ten utrzymuje się przez pewien czas, u malucha może powstać wrodzony lęk przed snem powodujący koszmary nocne. Nie wiadomo, czy refluks może być bezpośrednią przyczyną męczących snów, czy też związana z nim agonia prowadzi do koszmarów.

Czytaj również:

Sen niemowlaka, dlaczego dziecko budzi się w nocy

Objawy koszmarów sennych u niemowląt

O koszmarze dziecko alarmuje niemalże natychmiast. Oto kilka symptomów, które świadczą o tym, że dziecko miało nieprzyjemny sen:

• natychmiastowe przebudzenie z płaczem
• lęk, strach i niepokój
• przerażenie w oczach dziecka i szybsze bicie serca
• strach przed ponownym zaśnięciem

Jak pomóc, gdy dziecko budzi się w nocy z płaczem?

• uspokój i przytul - dla malucha nie ma nic bardziej kojącego od głosu rodziców.  Zapewnij, że jesteś w pobliży, przytul i uspokój. Kołysanka z całą pewnością okaże się pomocna.
• wyjaśnij co się stało - gdy początkowy niepokój ustąpi, spróbuj wytłumaczyć swojemu maluchowi, że to był tylko zły sen. Pomóż mu zrozumieć, że koszmary, choć wydają się bardzo realne, nie mają miejsca w prawdziwym życiu.
• daj przytulankę – daj dziecku coś co sprawi, że poczuje się komfortowo, coś co będzie symbolem bezpieczeństwa. Może to być wszystko, od miękkiego koca po prostą przytulankę.
• poczekaj aż zaśnie - kiedy już dziecko się uspokoi, poczekaj aż ponownie uśnie. Rano nie wspominaj o koszmarze, a po prostu zapytaj czy dobrze spało.

Zapobieganie koszmarom nocnym u dzieci

Niezależnie od tego czy dziecko doświadczy pierwszego czy dziesiątego koszmaru, to wciąż budzi on u rodziców taki sam lęk i niepokój. To w dużej mierze właśnie od rodziców zależy, czy maluch prześpi noc spokojnie, czy też obudzą go nieprzyjemne sny.

• relaks przed snem - jedna lub dwie godziny przed snem są kluczowe dla zapewnienia dziecku spokojnego snu. W tym czasie nie narażaj go na nic, co może podsycać koszmary. Spędźcie czas na czytaniu uroczych i miłych opowieści z jasnymi ilustracjami. 
• rutyna – niezwykle pomocne może okazać się wprowadzenie rutyny - kolacja, kąpiel i czas relaksu o tych samych godzinach.
• lampka nocna – maleńka lampka, delikatnie rozpraszająca światło ustawiona w rogu pokoju zapewni dziecku spokój.
• uchylone drzwi – uchylone drzwi, z za których słychać głos rodziców dadzą dziecku poczucie bezpieczeństwa.
• magiczna maskotka – bardzo często taka „cudowna maskotka”, którą jest po prostu zwykły miś, chroni przed nocnymi koszmarami.

Autor