Data publikacji:

Koślawość kolan u dzieci – jakie buty wybrać?

Problem koślawych kolan może być u dzieci przejściowy lub stały. Bardzo łatwo go zaobserwować, ponieważ wiąże się z dość widocznymi symptomami odnoszącymi się do wyglądu nóg dziecka. Nierzadko pojawia się również ból oraz niezgrabne chodzenie. Żeby zapobiegać koślawości, należy odwiedzać ortopedę oraz oczywiście dobrać prawidłowe obuwie dla dziecka. Dziś omówimy problem koślawości kolan u dzieci – jakie buty wówczas wybrać?
koślawość kolan u dzieci

Czym jest koślawość kolan?

Koślawość kolan u dzieci to stan, w którym dolne kończyny układają się w literę X. Kolana są wtedy ze sobą złączone w czasie stania, natomiast stopy rozstawione nieco szerzej. W standardowej sytuacji to kolana powinny być od siebie lekko oddalone lub stykać się przy złączonych kostkach. Patologiczne są odchylenia od 10 stopni wzwyż, natomiast do operacji kwalifikują się pacjenci z odchyleniami powyżej 20 stopni. Delikatna koślawość kolan w pewnym wieku jest naturalna, jednak żeby wiedzieć, czy zmiana jest związana z nieprawidłową postawą, należy regularnie odwiedzać ortopedę. Naturalna koślawość kolan nie przekracza 7–8 stopni i ustępuje samoistnie około 8. roku życia.

Symptomy koślawych kolan

Podstawowymi symptomami koślawych kolan u dzieci jest oczywiście ułożenie kończyn dolnych w literę X. Przerwa pomiędzy kostkami wynosząca do 4–5 cm jest prawidłowa, jednak powyżej tej wartości dziecka najprawdopodobniej dotyczy koślawość kolan. Często, wraz z koślawymi kolanami, dziecko nieprawidłowo stawia i układa piętę oraz pozostałe części stopy. Może pojawiać się także ból i dyskomfort, zwiększona męczliwość w czasie przemieszczania się oraz niezgrabny chód.

Jak poradzić sobie z koślawością kolan u dzieci?

Z koślawością kolan u dzieci można radzić sobie na kilka sposobów. Oczywiście, najlepsze efekty daje połączenie kilku z nich. O tym, które dokładnie metody zostaną zastosowane, decyduje ortopeda po postawieniu diagnozy. Na postępowanie lecznicze składa się:
  • redukcja wagi (jeśli dziecko ma nadwagę) oraz unikanie długotrwałego stania czy chodzenia,
  • wyrobienie prawidłowych nawyków dotyczących układania ciała podczas siadania, stania oraz przemieszczania się,
  • obuwie ortopedyczne lub wkładki do butów dobrane przez ortopedę.
Jeśli wada jest większa niż wspomniane już 20 stopni, może być konieczna interwencja chirurgiczna. Wówczas wykonuje się zabieg osteotomii lub hemiepiphysiodezy. Jest to jednak sposób, który wykorzystuje się dopiero w ostateczności, kiedy inne metody leczenia nie przynoszą żadnych efektów.

Koślawość kolan u dzieci – jakie buty?

Koślawość kolan – jakie buty wybrać? Kiedy dziecko ma jedynie predyspozycje do rozwinięcia się wady, wykorzystywane jest obuwie profilaktyczne. To taki rodzaj obuwia, który ma wspierać rozwijającą się stopę dziecka. Najczęściej posiada kołnierz z miękkiej pianki, podnosek chroniący palce oraz regulowane zapięcia. Takie buty mają także elastyczną podeszwę oraz antybakteryjną wyściółkę.
W niektórych butach profilaktycznych istnieje możliwość założenia wkładek ortopedycznych, które można stosować zamiast butów ortopedycznych. W momencie, kiedy wada już powstała, korzysta się z obuwia ortopedycznego dla dziecka – to rodzaj butów, które przygotowywane są na zamówienie dla konkretnego pacjenta. W przypadku koślawości najczęściej umieszcza się w nich obcas Thomasa, który podnosi delikatnie piętę względem palców. Wyróżnia się trzy rodzaje obcasa Thomasa.

Profilaktyka koślawości kolan

Profilaktyka to najważniejszy krok, który można wdrożyć, żeby zapobiegać wadom postawy. Podstawą jest wyrabianie w dziecku prawidłowych wzorców ruchowych, nienadmierne obciążanie kolan oraz dobór odpowiedniego obuwia dla dziecka. Jakie powinny być buty dziecięce? Przede wszystkim muszą posiadać:
  • szerokie i wysokie noski, które będą umożliwiały swobodne poruszanie palcami – dziecko nie może ich podkurczać w celu utrzymania buta na nodze, zatem istotny jest także dobór prawidłowego rozmiaru oraz innych zabezpieczeń;
  • antypoślizgowe i elastyczne podeszwy, które nie będą ograniczały naturalnych ruchów stopą – muszą umożliwiać skręcanie się stopy w obie strony oraz jej zginanie w 1/3 długości;
  • zapiętek, który nie powinien być sztywny.

Buty dla dziecka – profilowane czy nie?

Jeśli nie ma takich zaleceń, w butach nie powinny znajdować się żadne wkładki, nawet te profilaktyczne. But nie musi być również w żaden sposób profilowany, ponieważ to właśnie do niego będzie dopasowywać się rosnąca stopa dziecka. Istotny jest również sposób zapięcia – ogólna zasada mówi, że rzepy stosuje się, kiedy dziecko ma tęższe stopy, natomiast sznurowadła w przypadku stóp szczuplejszych. W praktyce jednak but wiązany może lepiej dopasować się do stopy. Problemem jest jednak każdorazowe wiązanie i rozwiązywanie obuwia w przedszkolu podczas spacerów czy w szkole podczas zajęć wychowania fizycznego oraz w szatni.

Odpowiedni rozmiar i dopasowanie

Najważniejszy jest dobór odpowiedniego rozmiaru – kupować buty należy zawsze wraz z dzieckiem, które powinno mieć możliwość zmierzenia oraz przespacerowania się w nich. Zazwyczaj kupuje się buty z zapasem 0,5–1 cm, ponieważ większe buty mogą poruszać się w trakcie chodzenia. Nigdy nie należy dawać dziecku butów po starszym rodzeństwie, ponieważ obuwie naturalnie dopasowuje się do konkretnej stopy. W ten sposób możliwe jest nawet przeniesienie wady postawy z jednego dziecka na drugie. Zapięcie, niezależnie od tego, na jakie ostatecznie się zdecydujemy, musi mieć możliwość regulacji.
Zdjęcie: Envato Elements
Patrycja Wojas
Patrycja Wojas

Medycyna, lotnictwo, motoryzacja – to moje największe pasje. W wolnych chwilach maluję obrazy i wypoczywam z najbliższymi osobami w różnych krajach. Kocham podróże!